Tổ tiên của chúng ta trông giống như một con sóc? Cách đây chỉ vài thập kỷ, quan điểm này có vẻ khá kỳ quặc. Nhưng ngày nay các nhà khoa học có rất nhiều bằng chứng cho thấy khoảng 65 triệu năm trước tổ tiên của chúng ta là Purgatorius – một dạng “tổ loài” của các dòng linh trưởng. Chính Purgatorius là loài đã sống sót sau vụ rơi của một tiểu hành tinh ở thời đại xa xôi đó, trong khi khủng long, vốn là kẻ thống trị muôn loài lúc đó đã không thể sống sót. Tại sao? Xin giới thiệu một giả thiết khoa học về vấn đề này.
VA CHẠM TIỂU HÀNH TNH
65 triệu năm trước đã xảy ra một sự kiện có tác động đáng kể đến sự sống trên hành tinh Trái đất. Một tiểu hành tinh có đường kính khoảng 10 km đã rơi xuống khu vực mà ngày nay là bán đảo Yucatan của Mexico. Có thể bạn nghĩ rằng đối với Trái đất, một tiểu hành tinh có kích thước bấy nhiêu đó thì chẳng khác chi hạt cát so với quả bưởi. Nhưng cần lưu ý rằng tiểu hành tinh đang bay với tốc độ rất cao. Cú va chạm tạo vụ nổ mạnh đến nỗi một lượng lớn bụi, tro và bồ hóng bay lên không trung. Ánh sáng trên Trái đất bị che chắn gần như hoàn toàn. Ngay cả ban ngày trời gần như tối đen, chưa kể ban đêm.
Tất cả điều này dẫn đến những thay đổi khí hậu đáng kể ảnh hưởng đến hệ thực vật và động vật. Nhiệt độ giảm mạnh trên khắp hành tinh. Sự phát triển của một số loài cây chậm lại và sau đó ngừng hẳn. Các con vật không có gì để ăn. Và sau đó bắt đầu những gì đã đi vào lịch sử với tên gọi sự tuyệt chủng kỷ Phấn trắng – Cổ sinh. Những động vật lớn có rất ít cơ hội sống sót vì đơn giản là chúng không có đủ thức ăn. Trong số đó có khủng long. Có thể nói, đối với loài bò sát khổng lồ này, đó là ngày phán xử cuối cùng.
KHỦNG LONG
Trước khi tiểu hành tinh va vào Trái đất, không loài vật nào có thể cạnh tranh được với khủng long. Khủng long vô đối, thống trị mọi châu lục nhờ kích thước và sức mạnh to lớn của mình. Nhưng điều này cũng là một thứ sức mạnh hủy hoại khổng lồ. Trọng lượng cơ thể càng lớn thì càng cần nhiều dinh dưỡng. Do đó, bất kỳ cú sốc mạnh nào đối với hành tinh Trái đất đều có thể dẫn đến sự suy giảm số lượng khủng long. Và sự va chạm của một tiểu hành tinh lớn như vậy đã dẫn đến một thảm họa trên quy mô toàn cầu.
Các nhà khoa học tranh luận về việc khủng long sống sót được bao lâu sau khi ánh sáng gần như ngừng chiếu tới Trái đất. Ước tính dao động từ vài năm đến vài thập kỷ. Mà cũng có thể từ vài chục đến một trăm năm. Những loài khủng long nhỏ hơn có cơ hội sống sót lâu hơn. Nhưng số phận của chúng cũng đã bị phong ấn. Suy cho cùng, sự gián đoạn của chuỗi thức ăn đã dẫn đến thực tế là chuỗi tháng năm dài… đói kém. Trong hoàn cảnh này, điều đáng ngạc nhiên là một số loài động vật có vú vẫn sống sót. Trong số đó có một loài khá kỳ lạ. Bề ngoài, loài này trông giống sóc, nhưng nhảy nhót chuyền cành tốt hơn nhiều. Đó là loài Purgatorius.
TỔ TIÊN CỦA LOÀI NGƯỜI
Kích thước của Purgatorius rất nhỏ, hầu như không đạt tới 15 cm. Nhưng điều này đã trở thành một lợi thế. Rốt cuộc, con vật này không cần một lượng lớn thức ăn. Nó chủ yếu ăn côn trùng và thức ăn thực vật. Tất nhiên, khi đó nó không đặc biệt nổi bật so với các loài động vật có vú khác. Nhưng những cử động khéo léo của bàn tay (bàn chân) loài này đã khiến cho quá trình tiến hóa giống loài bắt đầu phát triển theo một hướng khá kỳ lạ. Cánh tay trở nên khỏe đến mức chúng có thể “gánh: toàn bộ trọng lượng cơ thể khi đu trên cây. Và điều này đã thúc đẩy sự xuất hiện của loài khỉ.
Bộ não của Purgatorius chỉ nặng 1 gram. Ngày nay, kích thước này được coi là cực kỳ nhỏ, nhưng hàng triệu năm trước, bộ não chưa phát triển đặc biệt ở hầu hết các loài trên Trái đất. Và kích thước không phải là chỉ số chính cho sự thành công trong điều kiện sinh tồn. Khủng long có bộ não lớn hơn nhiều, nhưng điều đó không giúp ích được gì cho chúng. Còn Purgatorius thì đã sống sót chỉ với một gam não. Nhờ đó đã xuất hiện loài khỉ, một số giống khỉ sau này tiến hóa thành người.
Đọc thêm
TÙY CHỌN THAY THẾ
Các nhà khoa học đang suy đoán điều gì sẽ xảy ra nếu lúc đó tiểu hành tinh không va vào Trái đất. Một số chuyên gia tin rằng động vật có vú cuối cùng có thể sẽ bắt đầu thống trị khủng long. Và con người, theo thời gian, sẽ ngự trị toàn bộ hành tinh. Suy cho cùng, khỉ rõ ràng phải thông minh hơn khủng long. Nhưng không phải mọi thứ đều đơn giản như thoạt nhìn. Không phải lúc nào người thông minh nhất cũng là người thống trị. Để làm được điều này, phải đáp ứng một số điều kiện nhất định.
Sự tuyệt chủng của khủng long dẫn đến nhiều hốc sinh thái bị bỏ trống. Sự tiến hóa của động vật có vú bắt đầu phát triển theo hướng tăng khối lượng cơ thể. Suy cho cùng, chúng đã tồn tại hàng trăm triệu năm bên cạnh khủng long. Nhưng phần lớn chúng đều nhỏ, vì chúng không thể chịu được sự cạnh tranh. Và đơn giản là khủng long không chú ý đến chúng. Dĩ nhiên đám khủng long to xác chẳng buồn quan tâm tới lũ “tí nhau” chỉ có với một gam não đang chạy dưới chân mình.
Hóa ra thực trạng này có thể tiếp tục tồn tại cho đến tận ngày nay. Ngay cả sự xuất hiện của loài vượn có lẽ cũng không dẫn đến sự xuất hiện của con người. Rốt cuộc, để cạnh tranh, đòi hỏi khối lượng cơ thể phải tăng lên đến mức ngang ngửa với khủng long. Và động vật có vú đơn giản là không thể chịu đựng được điều đó. Điều này áp dụng cho cả động vật ăn thịt và khỉ, những loài có bộ não phát triển tốt. Như vậy, khủng long có mọi cơ hội để thong dong đi lại trên Trái đất trong hàng chục triệu năm. Nhưng tiểu hành tinh vô duyên nọ bỗng dưng rơi xuống, phá hỏng mọi thứ.
KẾT LUẬN
Sự tuyệt chủng của khủng long đóng một vai trò lớn trong lịch sử. Chúng đã trở thành quá khứ, và được thay thế bởi động vật có vú, trong số đó có Purgatorius, tổ tiên của loài khỉ. Bất chấp mọi khó khăn, Purgatorius vẫn sống sót. Nhờ đó, hàng chục triệu năm sau, xuất hiện một loài đầu tiên chinh phục hành tinh rồi bay vào vũ trụ. Tên loài ấy là Homo Sapiens, có nghĩa CON NGƯỜI!
