Blog Lịch Sử

10 điều nên biết về quần thể đền Angkor

Dịch từ The Collector Quần thể đền đài Angkor là một trong những di tích lịch sử hấp dẫn nhất thế giới, có bề dày lịch sử và văn hóa nhiều thế kỷ. Trong 600 năm, từ đầu thế kỷ thứ 9 đến giữa thế kỷ 15, Angkor Wat là trung tâm của Đế quốc…

di tich angkor cam phu chia

Dịch từ The Collector

Quần thể đền đài Angkor là một trong những di tích lịch sử hấp dẫn nhất thế giới, có bề dày lịch sử và văn hóa nhiều thế kỷ. Trong 600 năm, từ đầu thế kỷ thứ 9 đến giữa thế kỷ 15, Angkor Wat là trung tâm của Đế quốc Khmer. Qua nhiều thế kỷ, khi đế chế mở rộng, các vị vua kế tiếp đã xây dựng một loạt tượng đài dành riêng cho các vị thần, mỗi vị vua đều cố gắng cải thiện những khiếm khuyết của người tiền nhiệm. Sự sùng kính tôn giáo lên đến đỉnh điểm và tạo ra một cảnh quan rộng lớn, rải rác với các di tích lịch sử như là cánh cửa nhìn vào quá khứ. Dưới đây là những điều cần biết về quần thể Angkor.

1. Có hàng trăm ngôi đền ở Angkor

Angkor Wat là viên ngọc đích thực trên vương miện di tích cổ xưa của Campuchia và là một trong những công trình kiến ​​trúc nổi tiếng nhất thế giới. Tuy nhiên, quần thể Angkor còn có nhiều ngôi đền nữa. Angkor Wat là điểm nhấn tại Công viên Khảo cổ Angkor rộng lớn, trải dài từ Hồ Tonle Sap ở phía nam đến Dãy núi Kulen ở phía bắc. Được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới vào năm 1992, nơi đây có hàng trăm ngôi đền cổ, từ những khu phức hợp rộng lớn đến những di tích nhỏ. Từ năm 802 đến giữa thế kỷ 15, một loạt dự án xây dựng liên tục đã góp phần tạo nên địa điểm khảo cổ quan trọng nhất ở Đông Nam Á.

2. Angkor Wat là Di tích tôn giáo lớn nhất thế giới

Dành riêng cho vị thần Hindu Vishnu, ngôi đền cùng tên của cố đô được xây dựng vào thời hoàng kim của Đế quốc Khmer. Vào giữa thế kỷ 12, đế chế trải dài từ Myanmar ngày nay đến Việt Nam và nằm dưới sự cai trị của Suryavarman II (1113–50), người đã ủy thác xây dựng Angkor Wat. Đó là một ví dụ điển hình của kiến ​​trúc Khmer. Năm tòa tháp hình bắp ngô nằm trên đỉnh ngôi đền là hình ảnh mang tính biểu tượng của Campuchia, kiêu hãnh in trên bầu trời và được chụp ảnh đẹp nhất lúc mặt trời mọc. Angkor Wat là nguồn tự hào dân tộc to lớn và được in trên quốc kỳ Campuchia. Thật thú vị: Angkor có nghĩa là thành phố và wat có nghĩa là đền thờ.

Ngôi đền được xây dựng hướng về phía Tây, điều này không bình thường đối với kiến ​​trúc Đông Nam Á. Những bức phù điêu phức tạp tô điểm cho bề mặt của ngôi đền, đến mức gần như không thể tin được về mức độ chi tiết của chúng. Các bức phù điêu mô tả những cảnh trong thần thoại Hindu. Một trong những câu chuyện quan trọng nhất được kể đến là Sự khuấy động Đại dương Sữa, một huyền thoại sáng tạo mô tả các hóa thân khác nhau của thần Vishnu.

3. Những ngôi đền tượng trưng cho vũ trụ

Bất chấp sự khác biệt bên ngoài của vô số di tích ở Angkor, vẫn có một số điểm tương đồng xuyên suốt các tòa nhà. Điển hình của kiến ​​trúc Khmer cổ là xây dựng những ngôi đền tượng trưng cho vũ trụ của thần thoại Hindu. Trên mỗi ngôi chùa thường có năm tòa tháp tượng trưng cho Núi Meru, ngôi nhà của các vị thần và là trái tim của vũ trụ trong cả hệ thống tín ngưỡng của đạo Hindu và đạo Phật.

Hào xung quanh các ngôi đền tượng trưng cho đại dương trần gian. Những con đường đắp cao xuyên qua các con hào thường có các vị thần và ác quỷ kéo theo một con rắn khổng lồ ở hai bên — ám chỉ đến huyền thoại sáng tạo Khuấy Biển Sữa. Hầu như tất cả các ngôi đền đều được xây dựng hướng về phía đông và mặt trời mọc, tượng trưng cho sự sống. Angkor Wat là ngoại lệ, vì nó quay mặt về hướng Tây – hướng mặt trời lặn, tượng trưng cho cái chết.

4. Bị hoang phế từ năm 1431

Vào năm 802 CN, Jayavaram II đã thống nhất nhiều tiểu vương quốc Khmer khác nhau, tuyên bố mình là devaraja (vua thần) và thành lập thành phố cổ Angkor, nơi sẽ trở thành kinh đô của đế chế mới. Trong hơn nửa thiên niên kỷ, Đế quốc Khmer phát triển rực rỡ dưới sự cai trị của các vị vua kế tiếp nhau và Angkor đã phát triển thành một thành phố rộng lớn. Đây là thành phố lớn nhất thế giới thời đó với dân số khoảng 1 triệu người.

Tuy nhiên, sau một thời gian suy tàn, đế chế cuối cùng sụp đổ vào năm 1431 khi quân Thái Lan cướp phá Angkor. Thành phố thịnh vượng một thời đã bị bỏ hoang và thủ đô mới được thành lập tại Phnom Penh. Angkor và vô số ngôi đền của nó bị bỏ hoang và rừng rậm xung quanh dần dần bao bọc trái tim từng đập của đế chế Khmer cổ.

5. Được người phương Tây tái khám phá

Angkor được các vị vua Khmer tái khám phá vào khoảng năm 1570 và sau đó một lần nữa vào giữa thế kỷ 17. Tuy nhiên, người ta không chú ý nhiều đến thành phố bị ẩn trong rừng rậm, cho đến giữa những năm 1800 khi nhà thám hiểm người Pháp Henri Mouhot tình cờ phát hiện ra những ngôi đền.

Nhật ký của Mouhot được xuất bản sau khi ông qua đời vào năm 1864 và thế giới bị mê hoặc bởi nền văn minh cổ đại và những ngôi đền của nó. Kể từ đó, nơi đây trở thành một trong những địa điểm được ghé thăm nhiều nhất ở Đông Nam Á. Các ngôi đền Angkor hiện thu hút hàng triệu du khách mỗi năm.

6. Di tích quan trọng của hai tôn giáo

Ấn Độ giáo là tôn giáo lớn ở Campuchia trong hàng trăm năm, từ đầu Công nguyên đến đầu thế kỷ 14. Đây là tôn giáo của các vị vua Angkor và nhiều ngôi đền ở Angkor được xây dựng để thờ các vị thần – đáng chú ý nhất là Brahma, Vishnu và Shiva. Những ngôi đền được thiết kế theo vũ trụ quan Hindu. Chúng được trang trí lộng lẫy với những bức phù điêu thể hiện những câu chuyện từ thần thoại Hindu. Đây cũng là nơi lưu giữ các bức tượng của các vị thần Ấn giáo.

Phật giáo đã được thực hành song song với Ấn giáo trong nhiều năm, nhưng từ thế kỷ 12, Phật giáo ngày càng trở nên phổ biến, cuối cùng vượt qua Ấn Độ giáo để trở thành tôn giáo chính của đất nước. Hiện nay có khoảng 96% dân số theo đạo Phật. Những ngôi chùa đã tồn tại vào khoảng thời gian chuyển đổi tôn giáo đã trở thành nơi thờ cúng của các Phật tử và những ngôi chùa mới được xây dựng và thánh hiến thành những ngôi chùa Phật giáo, bao gồm cả Bayon.

7. Ta Prohm – ngôi đền gợi nhớ Tomb Raider

Một ngôi đền đặc biệt đã trở thành bất tử nhờ bộ phim bom tấn năm 2001 Lara Croft: Tomb Raider. Trong một cảnh đáng nhớ, nhân vật do Angelina Jolie thủ vai lang thang qua tàn tích cổ kính phủ đầy cây của một ngôi đền trong rừng rậm. Bối cảnh này là Ta Prohm, một trong những địa điểm mê hoặc nhất trong quần thể Angkor. Điều khiến nó trở nên đặc biệt là cảnh quan rừng rậm. Cây cối dường như tự mọc ra từ các tòa nhà và rễ cây đã xuyên thủng những bức tường đá. Có cảm giác nhân tạo và tự nhiên đã hòa nhập làm một, khiến Ta Prohm trở thành di tích đẹp như mơ.

Ngôi chùa được xây dựng vào khoảng năm 1186 như một tu viện Phật giáo có sức chứa 12.000 người sống và làm việc trong khuôn viên. Khác biệt về thiết kế với các ngôi đền nhà nước, chẳng hạn như Angkor Wat, các khu phức hợp tu viện được gọi là những ngôi đền bằng phẳng vì chúng không cao lớn đồ sộ. Ta Prohm có chức năng như một ngôi đền công cộng và là nơi thờ cúng cho tất cả mọi người.

8. Đền Bayon được trang trí với hơn 200 khuôn mặt

Trong số những ngôi đền nổi tiếng nhất của Angkor là Bayon, được xây dựng bời vua Jayavarman VII vào cuối thế kỷ 12 đầu thế kỷ 13. Thiết kế của ngôi đền rất độc đáo và có hàng chục tòa tháp được trang trí bằng những khuôn mặt cười nửa miệng khổng lồ. Không ai hiểu vì sao nơi đây có tới hơn 200 khuôn mặt. Được xây dựng vào thời điểm có nhiều thay đổi về tôn giáo, Bayon nhằm mục đích tiếp nhận tất cả các tôn giáo của vương quốc, bao gồm Ấn Độ giáo, Phật giáo và Hồi giáo. Tuy nhiên, nó đã được thánh hiến như một ngôi chùa Phật giáo và ở trung tâm có một bức tượng Phật. Trong thời gian ngắn khi quốc giáo chuyển từ Phật giáo sang Ấn Độ giáo, bức tượng này đã bị phá hủy.

9. Không phải tất cả các ngôi đền đều được xây dựng bởi các vị vua

Angkor được biết đến là thành phố của những ngôi đền được xây dựng bởi các vị vua, nhưng vẫn có một số ngoại lệ đáng chú ý. Một số ngôi đền được xây dựng bởi các chức sắc địa phương, ví dụ điển hình nhất là Banteay Srei. Nhà vua đã ban cho vị đạo sư đáng tin cậy của mình và anh trai ông đất đai cũng như cho phép xây dựng ngôi chùa, ngôi chùa được thánh hiến vào năm 967.

Banteay Srei là một trong những di tích đẹp và quyến rũ nhất ở Angkor và chắc chắn là được trang trí công phu nhất. Nó được xây dựng từ đá sa thạch màu hồng nhạt, mang lại màu sắc mềm mại nhưng nổi bật. Các bức tường, cửa ra vào và trán tường tràn ngập các họa tiết hoa lá và cảnh trong Ramayana, một bài thơ sử thi của đạo Hindu.

10. Angkor Thom là thủ đô cuối cùng của Đế quốc Khmer

Angkor Thom là một thành phố kiên cố từng là thủ đô của Đế quốc Khmer. Tên của nó có nghĩa là Thành phố vĩ đại và là nơi đặt cung điện hoàng gia và một số ngôi đền, bao gồm cả đền Bayon và Phimeanakas nổi tiếng. Sân Voi cũng có thể được tìm thấy bên trong các bức tường của Angkor Thom. Sân hiên dài 1.000 foot được trang trí bằng các bức phù điêu của hàng trăm con voi, từng là nền tảng của sảnh đón tiếp hoàng gia, hiện đã hoang phế. Nó cũng phục vụ như một đài quan sát cảnh quan xung quanh. Giống như phần còn lại của Angkor, thành phố Angkor Thom đã bị bỏ hoang vào giữa thế kỷ 15 sau cuộc xâm lược của người Thái.

Đánh giá post

KHÁM PHÁ


Ảnh Việt Nam Xưa

  • Một gia đình người Việt giầu có vào năm 1870 (ảnh đã được phục chế màu)
  • Những nhạc công người Việt đang biểu diễn - Sài Gòn 1866
  • Lễ hội Phủ Dầy - Nam Định xưa, cách đây hơn 100 năm
  • Một ngôi miếu ở làng quê Bắc bộ từ những năm 1910s
  • Lễ hội Phủ Dầy - Nam Định xưa, cách đây hơn 100 năm
  • Lễ hội Phủ Dầy - Nam Định xưa, cách đây hơn 100 năm
  • Một vị chức sắc làng Xa La, tỉnh Hà Đông cũ - Ảnh năm 1915
  • Ảnh chụp cụ đồ Nho từ đầu thế kỷ XX
  • Hai vợ chồng người nông dân Bắc bộ năm 1910
  • Tục ăn trầu của phụ nữ Việt xưa
  • Tục ăn trầu của phụ nữ Việt xưa
  • Chân dung phụ nữ Việt Nam trước năm 1915
  • Chân dung một gia đình khá giả ở Miền Bắc
  • Mệ Bông Nguyễn Thị Cẩm Hà
  • Trạm tàu điện bờ hồ (nhìn từ góc Hàng Đào
  • Su ra doi cua tuyen ngon doc lap my
  • Đoạn trích từ Nhật ký của Nữ hoàng Victoria. Nguồn: Royal Collection Trust, Luân Đôn
  • Chân dung gia đình hoàng gia năm 1846
  • Nữ hoàng Victoria và Abdul Karim tại Cung điện Buckingham. Nguồn: The New York Times
  • Chân dung Thằng Mõ chụp năm 1902
  • Lính hầu đang khiêng một vị chức sắc cấp huyện đi công vụ, ảnh chụp từ đầu thế kỷ XX
  • Học sinh đi học những năm cuối thế kỷ XIX
  • Những người bán hàng rong ven đường ở Bắc kỳ đầu thế kỷ XX
  • Không ảnh Hà Nội năm 1926
  • Một vị quan lớn cùng đoàn tuỳ tùng và lính cắp gươm, tráp theo hầu - Ảnh từ đầu thế kỷ XX
  • Ngày Tết của một gia đình khá giả ở miền Bắc những năm 1920s