Từ thời thượng cổ con người đã có nhu cầu làm đẹp, phục sức cũng từ đó ra đời. Từ thứ dân đến bậc tôn quý đều sử dụng phục sức không chỉ để làm đẹp mà còn để chứng minh thân phận. Trong bài viết này, Bác Văn Ước Lễ sẽ giới thiệu đến bạn đọc một số phục sức cung đình phần lớn là vật ngự ban của hoàng đế.
Trang sức
1. Hợp phố trân châu hoàng quan – Mũ dành cho hoàng thái hậu được đính kết từ trân châu Hợp Phố – Là thánh vật trong cung của bậc chính thất – Vật phẩm này thường dùng cho Hoàng thái Hậu.
2. Cửu ngũ chí tôn tỷ – Ấn chương của hoàng đế, thánh vật trong cung thuộc quyền sở hữu của hoàng đế. Người người muốn có được.
3. Ngọc bội Lam Dạ ( màu lam có thể phát sáng trong đêm ) – Là thánh vật trong cung (do hoàng đế ban ) thuộc quyền sở hữu của hoàng hậu.
4. Ngân hi ngọc bội – Là vật quý trong cung (do hoàng đế ban) tạo ra bằng bạc và ngọc hiếm thuộc quyền sở hữu hoàng quý phi.
5. Thanh hoát ngọc bội ( Thanh hoát青溪: trong sạch, tâm ý mở rộng ) ngọc quý được hoàng đế ban cho phi tần khi còn ở đông cung khi còn (tiềm để).
6. Lam ngọc dạ minh châu – Là ngọc quý trong cung, chất liệu ngọc màu xanh lam đính kèm minh châu phát sáng trong đêm, ban cho công chúa.
7. Tử ngọc dạ minh châu – Là vật trong cung ( thường là ngự ban) chất liệu màu tím có kèm minh châu, ban cho công chúa.
8. Thanh ngọc dạ minh châu – Là vật trong cung (thường là ngự ban) ngọc có màu xanh đính kèm minh châu, ban cho công chúa.
9. Ngân ngọc dạ minh châu – Là vật trog chung (thường là ngự ban) bạc kết hợp cùng dạ minh châu, ban cho công chúa.
10. Băng tuyết thủy tinh pha lê cầu cầu ( Qủa cầu bằng pha lê đẹp ) tuỳ ý ban thưởng.
11. Thủy tinh lam tinh ngự phượng thoa (Thoa钗 : cây trâm) Cây trâm làm bằng thủy tinh màu lam chế tác hình phượng ( thường là ngự ban ) ban cho hoàng hậu và hoàng quý phi.
12. Thủy tinh tử tinh phượng thoa – Là cây trâm bằng thủy tinh màu đỏ, tía chế tác họa tiết hình phượng (thường là ngự ban) ban cho hoàng hậu và hoàng quý phi.
13. Thủy tinh ngân tinh ngự phượng thoa – Là cây trâm bằng bặc và thủy tinh chế tác họa tiết hình phượng (thường là ngự ban) ban cho hoàng hậu và hoàng quý phi.
14. Liễn mộc lan đình ngự mang trâm – Là cây trâm bằng gỗ loan, họa tiết chưa rõ, đối tượng được ban tùy ý.
15. Lam dạ thủy tinh ngọc trạc – Là vòng ngọc màu xanh lam có thể phát sáng (thường là ngự ban ) ban cho hoàng hậu và hoàng quý phi.
16. Tử đàn thủy ting ngọc trạc – Là vòng ngọc mùa tía kết hợp thủy tinh (thường là ngự ban ) ban cho hoàng hậu và hoàng quý phi.
17. Ngân hi thủy tinh ngọc trạc – Là vòng ngọc chế tác từ bạc và ngọc hiếm (thường là ngự ban ) ban cho hoàng hậu và hoàng quý phi.
18. Bạch thanh ngọc toàn thạch hạng liên – Là vòng ngọc được xếp bằng các viên đá quý (ngọc) theo thứ tự sâu chuỗi lại (thường là ngự ban) ban cho phi tử.
19. Bạch thanh ngọc toàn thạch giới chỉ – Là nhẫn được chế tác từ đá quý (ngọc) thường ban cho phi tử.
20. Lạc vũ tử đàn hương – Là loại hương liệu được chế tác từ cây tử đàn, là hương liệu cực phẩm, tùy ý ban cho bất kì ai.
21. Vũ dục hồng nhan tán – Là chiếc ô trong cung, tùy ý ban cho bất kì ai.
22. Túy lục toa thuần quyền – Váy màu xanh có màu cỏ gấu, ban cho cách cách.
23. Lam ngữ thiên sa quần – Váy màu xanh bằng lụa sa (lụa tốt) ban cho phi tử.
24. Bạch ngự mịch viêm quần – Váy ban thưởng cho phi tần.
25. Tử yến phân nguyệt quần – Váy màu tía, ban cho phi tần.
26. Lam viện lam sắc thuỷ vụ quần – Váy có màu lam của nước, ban cho phi tần.
27. Mạc huyền ngự cầm – Đàn ngự dụng trong cung, tùy ý ban thưởng.
28. Mạc bội ngự kiếm – Kiếm ngự dụng trong cung, ban cho phò mã.
29. Tử tinh điệp ngự kiếm – Kiếm ngự dụng trong cung, là một đôi với Mạc bội ngự kiếm. Ban cho công chúa.
30. Ngân độ kim khảm châu song long điểm thuý điều – Trâm bằng bạc khảm vàng họa tiết rồng đính ngọc xanh (Người sở hữu vật này thể ngồi cùng Thái Hậu )
31. Kim tương châu thạch vân bức trâm – Trâm vàng kết hợp đá quý ( Người sở hữu vật này có thể ngồi cùng công chúa)
32. Kim tương thanh kim thạch kim ước – Viền vàng khảm ngọc vàng (Người sở hữu vật này có thể ngồi cùng hoàng hậu)
33. Kim trạm hoa song hỷ biển phương – Trâm vang trạm hoa biểu tượng song hỷ mỏng (Người sở hữu vật này có thể ngồi cùng hoàng hậu)
34. Khảm bảo thạch bạch ngọc biển phương – Vật phẩm khảm ngọc quý mỏng Người sở hữu vật này có thể ngồi cùng hoàng hậu)
35. Thuý tương bích tỷ hoa biển phương – Viền thủy thúy trạm hoa mỏng (Người sở hữu vật này có thể ngồi cùng Hoàng Quý Phi)
36. Phỉ thúy trân châu hạng liên – Vật trong dân gian, dùng chim trả và trân châu tạo thành, ban cho thái hậu.
37. Long vũ phượng tường lệnh- Thấy vật như thấy tiên hoàng, thái hậu sở hữu.
38. Giản độ kim phượng trâm – Ban cho hoàng hậu.
Đọc thêm
Xiêm y
I. Ngự ban cho hoàng hậu.
1. Kim ngân ty loan điểu triêu phượng tú văn triều phục: Triều phục được may bằng chỉ vàng bạc họa tiết phượng.
2. Mai hoa văn sa bào: Áo may bằng vải sa họa tiết hoa mai.
3. Quyên sa kim ty tú hoa trưởng quần: Váy may vằng vải sa chỉ vàng họa tiết hoa.
4. Ty trừu trạo y: Áo may bằng lông chim (thường khoác bên ngoài)
5. Cúc văn thượng thường: Áo/ xiêm/ quần họa tiết hoa cúc
6. Bách điệp như ý nguyệt quần : Váy thêu hồ điệp dưới trăng.
7. Lưu thái ám hoa vân cẩm cung trang: Áo rét mùa đông bằng gấm thêu hoa.
8. Thuý văn chức cẩm vũ đoạn đẩu bồng:
Áo choàng bằng gấm, màu phỉ thúy.
9. Lũ kim khiêu tuyến sa quần: Váy dệt bằng chỉ vàng.
10. Ngân văn tú bách điệp độ hoa quần: Váy dệt từ chỉ bạc họa tiết bươm bướm.
11. Tát hoa yên la sam: Áo mỏng thêu hoa.
12. Bách hoa duệ địa quần: Váy theo nhiều loại hoa trên đất.
13. Vân văn trứu sa bào: Áo dệt từ vải sa, họa tiết mây.
14. Tử tiêu thuý văn quần: Váy mùa tía dệt bằng tơ nõn.
15. Nhuyễn mao chức cẩm phi phong: Áo phi phong (choàng) dệt từ gấm.
16. Chức cẩm tương mao đẩu bồng: Áo choàng có viền lông thú.
17. Tố nhung tú hoa áo: Áo nhung dệt bằng tơ.
18. Niệp kim ngân ty tuyến hoạt ty cẩm bị: Sợ bạc kim tuyến.
19. Thích tú trang hoa quần: Váy được thêu hoa.
20. Bạc la trường bào.
II. Ngự ban cho phó hậu.
21. Câu lặc bảo tương hoa văn phục.
22. Lũ kim bách điệp xuyên hoa vân đoạn quần: Váy dệt bằng sợ vàng hoa văn hồ điệp và mây.
23. Cung đoạn tố tuyết quyên quần.
24. Khắc ty nê kim ngân như ý vân văn đoạn thường: Áo lụa trơn dệt bằng sợi bạc chỉ vàng.
25. Tỳ bà khâm thượng y: Họa tiết tì bà trên vạt áo.
26. Vân nhạn tế cẩm y: Áo hoa văn vân nhạn tinh xảo.
27. Đàn hoa ám văn cẩm phục: Áo gấm thêu đàn hoa.
28. Trang đoạn hồ điệp tử đại sưởng.
29. Bát đáp vựng xuân cẩm trường y: Áo trường y được ghép từ 8 mảnh bằng gấm.
30. Đối khâm vũ sa y thường: Y thường may vạt đối khâm bằng vả sa.
31. Bát đoàn hỷ tương phùng hậu cẩm tương ngân thử bì phi phong.
32. Vân phi trang hoa đoạn chức thái bách hoa phi điệp cẩm y.
33. Chức cẩm bì mao đẩu bồng: Áo choàng bằng lông và da.
III. Ngự ban cho hoàng quý phi.
34. Kim tương châu thạch hồ điệp trâm: Trâm vàng viền đá quý họa tiết hồ điệp.
35. Kim tương châu bảo hồ điệp trâm: Trâm vàng viền ngọc quý họa tiết hồ điệp.
36. Ngân độ kim khảm châu bảo tinh đình trâm: Trâm bạc khảm minh châu quý họa tiết chuồn chuồn.
37. Ngân độ kim khảm bảo ngọc giải trâm: Trâm bạc khảm ngọc quý họa tiết con cua.
38. Khảm châu san hô biển bức hoa trâm: Trâm khảm an hô họa tiết hoa.
39. Ngân độ kim khảm bảo hồ điệp trâm: Trâm bạc khảm vàng họa tiết hồ điệp.
40. Ngân độ kim xuyên châu điểm thuý hoa trâm: Trâm bạc đính châu và hoa.
41. Kim tương châu bảo thiềm trâm: Trâm vàng kèm ngọc quý họa tiết trăng.
42. Kim tương châu bảo bán sí điệp trâm: Trâm vàng kèm chân châu họa tiết côn trùng/bướm.
IV. Ngự ban cho phẩm vị phu nhân.
43. Như ý vân văn sam: Áo đơn.
44. Nhũ vân sa đối khâm y sam : Áo đơn làm bằng vải sa họa tiết mây.
45. Tú khắc ty thuỵ thảo vân nhạn quảng tụ song ty lăng loan y: Loan y họa tiết mây, vân nhạn, hoa cỏ ở tay áo.
46. Đoạn địa tú hoa bách điệp quần: Váy thêu trăm hoa cùng hồ điệp.
47. Như ý đoạn tú ngũ thái tường vân triêu phục: Triều phục thêu tường vân ngũ sắc.
48. Đoạn tú sưởng y: Áo làm tfw lông cừu.
49. Ngũ thái khách ty sam: Áo dệt từ 5 màu sắc.
50. Lập thức thuỷ văn bát bảo lập thuỷ quần: Váy họa tiết thủy văn.
51. Đoạn chức kháp hoa đối khâm ngoại thường.
52. Bàn kim thái tú miên y quần: Váy làm từ sợi vàng thêu tinh tú.
53. Duệ địa thuỷ tụ bách điệp phượng vĩ quần: Váy thêu sóng nước phối với hồ điệp và chim phượng.
54. Kim ty bạch văn đàm hoa vũ ty cẩm quần: Váy dệt bằng sợi vàng thêu hoa gấm.
55. Mẫu đan phượng hoàng văn hoán hoa cẩm sam.