Một trong những hành động tai tiếng nhất của hoàng đế Nero chính là cuộc đàn áp Cơ Đốc giáo. Theo sử sách, đây là nỗ lực đầu tiên trong toàn đế chế nhằm dập tắt Cơ Đốc giáo, lúc bấy giờ vẫn chỉ là một giáo phái non trẻ vào giữa thế kỷ thứ nhất. Tuy nhiên, dưới con mắt của chính quyền La Mã, Cơ Đốc giáo đe dọa trật tự xã hội và uy quyền của các vị thần ngoại giáo. Ngoài ra, Nero cần xoa dịu những nạn nhân của Đại Hỏa Hoạn Rome, và các tín đồ Cơ Đốc – vốn gây nhiều tranh cãi lúc bấy giờ – chính là vật tế thần hoàn hảo.
Vì vậy, các tín đồ Cơ Đốc phải hứng chịu những hình phạt độc ác và sỉ nhục tột cùng, từ bị thiêu sống đến đóng đinh. Nero cũng được cho là đã hành quyết những nhà lãnh đạo Cơ Đốc giáo nổi bật nhất – Peter và Paul. Tuy nhiên, các nhà sử học hiện đại đang đặt nghi vấn về quy mô của cuộc đàn áp này, vì các tác giả Cơ Đốc giáo thời kỳ đầu đã thổi phồng sự kiện nhằm tôn vinh các vị tử đạo và bôi nhọ tên tuổi của Nero, biến vị hoàng đế tầm thường này thành kẻ thù của Chúa.
Nero đổ lỗi cho Cơ Đốc giáo về Đại Hỏa Hoạn Rome
Một trong những sự kiện bi thảm nhất dưới triều đại đầy tranh cãi của Nero là Đại Hỏa Hoạn Rome, bùng phát vào tháng 7 năm 64 sau Công nguyên. Ngọn lửa hoành hành trong sáu ngày, tàn phá kinh đô và khiến phần lớn dân chúng rơi vào cảnh màn trời chiếu đất. Nero đã cố gắng hết sức để giúp đỡ các nạn nhân và thực thi các quy định nghiêm ngặt về phòng cháy chữa cháy để ngăn chặn thảm họa trong tương lai. Tuy nhiên, những kẻ thù của hoàng đế, bao gồm cả Viện nguyên lão La Mã, đã nhân cơ hội này để đổ lỗi cho Nero tội châm lửa, hoặc ít nhất là thờ ơ để thành phố cháy rụi nhằm dọn đường cho các dự án xây dựng hoành tráng của mình. Nero cũng phải đối mặt với sự phẫn nộ của công chúng khi ông bắt đầu xây dựng cung điện xa hoa – Domus Aurea – trong khi tro tàn còn chưa nguội.
Nero bắt đầu đàn áp Cơ Đốc giáo tại Rome
Giải pháp được đưa ra nhắm vào một giáo phái nhỏ nhưng đang phát triển nhanh chóng, tập hợp những kẻ tin theo lời dạy của một người nổi loạn đến từ Judea, người được các môn đồ gọi là Chúa Kitô. Vì Cơ Đốc giáo không công nhận hệ thống các vị thần La Mã truyền thống, đồng thời tỏ ra bất kính với giới chức La Mã, họ trở thành vật tế thần lý tưởng.
Nếu tin theo lời Tacitus, nguồn sử liệu chính của chúng ta, thì Nero đã dùng Đại Hỏa Hoạn Rome để phát động một cuộc đàn áp bạo lực đối với Cơ Đốc giáo, một giáo phái vốn đã không được lòng dân và bị nhiều người La Mã nghi ngờ. Nhà chức trách bắt giữ nhiều người tình nghi và tra tấn họ bằng những cách thức khốc liệt nhất. Người dân rất thích các tiết mục giải trí hoành tráng như đua xe ngựa hoặc đấu sĩ. Vì vậy, Nero quyết định biến Cơ Đốc giáo thành một hình thức giải trí để xoa dịu đám đông. Các tín đồ bị ném cho dã thú gặm xé trong đấu trường lớn hoặc bị thiêu sống như những ngọn đuốc. Ông cũng ra lệnh đóng đinh các tín đồ Cơ Đốc để họ được chết như thần tượng của mình, Chúa Jesus. Hình phạt đóng đinh thường chỉ dành cho những tội phạm nguy hiểm nhất, qua đó giúp Nero củng cố quyền lực với tư cách hoàng đế La Mã. Cuộc đàn áp tạo ra một bầu không khí khủng bố, buộc các tín đồ Cơ Đốc phải lẩn trốn và hành lễ một cách kín đáo sâu trong các hầm mộ của kinh đô.
Thánh Phêrô tử đạo
Trong số các nạn nhân của cuộc Đàn Áp có hai nhân vật quan trọng bậc nhất trong buổi đầu của Cơ Đốc Giáo: Thánh Peter và Thánh Paul. Cả hai đều là những sứ đồ của Chúa Giê-su, và sau khi Ngài qua đời, họ đã chu du khắp Đế chế La Mã, rao giảng và truyền bá đức tin. Theo Tân Ước, Peter bị đóng đinh ngược trên cây thánh giá theo ý nguyện của mình vì ông cảm thấy không xứng đáng chết theo cách giống như Chúa. Còn Paul, với quyền công dân La Mã, đã được hưởng cái chết ít đau đớn hơn bằng cách chém đầu.
Sau khi Cơ Đốc Giáo trở thành quốc giáo của Đế chế dưới thời trị vì của Hoàng đế Theodosius, giám mục của Rome đã lấy cái chết tử đạo của Thánh Peter làm nền tảng, qua đó củng cố vị thế của mình như một trong những nhân vật lãnh đạo hàng đầu của Cơ Đốc Giáo – Giáo Hoàng.
Cơ Đốc Giáo: Mối Đe Dọa Quyền Lực Tuyệt Đối của Hoàng Đế
Cả hai nguồn thông tin chính của chúng ta về các cuộc bắt bớ người Cơ Đốc, sử gia Tacitus và Suetonius, đều có cùng quan điểm rằng đối với chính quyền La Mã, Cơ Đốc Giáo là một mối đe dọa đối với trật tự và quyền lực của hoàng đế. Là một tôn giáo độc thần, Cơ Đốc Giáo đã xung đột với tôn giáo đa thần và pha trộn tín ngưỡng của người La Mã, một nền văn hóa dung nạp và kết hợp nhiều vị thần và tín ngưỡng khác nhau. Tệ hơn nữa, Cơ Đốc Giáo từ chối tham gia vào việc thờ cúng hoàng đế – vốn tôn sùng nhà vua như một vị thần và người bảo vệ Đế chế La Mã.
Trong mắt Nero, tính độc tôn và sự bài trừ các vị thần truyền thống của Cơ Đốc Giáo đã xúc phạm đến các vị thần La Mã, từ đó đe dọa đến sự ưu ái của thần linh và cả sự thịnh vượng của đế chế.
Những Cuộc Đàn Áp Dưới Triều Nero: Bước Ngoặt Lớn Của Cơ Đốc Giáo
Thật không may, các nguồn thông tin cùng thời về các cuộc đàn áp dưới triều Nero là không tồn tại. Cả Tacitus và Suetonius đều sống sau cái chết của Nero nhiều thập kỷ. Tác giả quan trọng tiếp theo – Tertullian – sống vào thế kỷ thứ ba, trong khi các tư liệu chi tiết nhất, bao gồm cả bản tường thuật về sự tử đạo của Thánh Peter và Paul, xuất hiện từ thế kỷ thứ tư khi Đế chế La Mã đang rũ bỏ quá khứ ngoại giáo của mình và chấp nhận Cơ Đốc Giáo. Trong thời kỳ hỗn loạn này, dưới triều đại của Constantine Đại đế, tôn giáo nay đã thành quốc giáo cần tạo dựng bản sắc riêng. Và Nero, một hoàng đế ngoại giáo bị phỉ báng, là một mục tiêu không thể tuyệt vời hơn.
Hơn nữa, các tác giả Cơ Đốc Giáo, chẳng hạn như Eusebius, có thể thổi phồng mức độ đàn áp của Nero, và cả những đợt bắt bớ sau đó nữa như thời Hoàng đế Diocletian, để củng cố vị thế của Constantine và triều đại Constantinian mới của ông.
Hoàng Đế Nero Trở Thành Kẻ Phản Chúa
Cái chết tử đạo của Peter và Paul đã nâng tầm vị thế của họ trong cộng đồng Cơ Đốc, biến họ thành những nhân vật được tôn kính và đưa Rome trở thành một trong những trung tâm hàng đầu của Cơ Đốc Giáo. Nó cũng định hình niềm tin Cơ Đốc. Các tín hữu giờ đây trông đợi vào sự phục sinh của người chết và phần thưởng thiên đường được ban tặng bởi các vị tử vì đạo, những người sẽ trị vì cùng với Chúa ở thành Jerusalem mới. Những cuộc đàn áp triền miên chỉ càng củng cố niềm tin rằng ngày tận thế đang đến gần và sự Phán xét Cuối cùng sắp xảy ra. Nhiều người đã ví Nero với hình tượng Kẻ Phản Chúa, con quái thú, hoặc con rồng xuất hiện trong Sách Khải Huyền, được viết ngay sau triều đại của ông.
Cuối cùng, các cuộc đàn áp của Nero, dù mức độ đến đâu, cũng đã góp phần to lớn vào sự phát triển của thần học Cơ Đốc và củng cố quyết tâm của cộng đồng Cơ Đốc sơ khai. Đây là một bước ngoặt đối với Cơ Đốc Giáo, đồng thời cũng gắn Nero với hình tượng xấu xa: Kẻ Phản Chúa.
