Hầu hết các chai rượu vang đều có dung tích 750 ml (0,75 lít). Theo Chỉ thị của Hội đồng Liên minh Châu Âu ngày 19 tháng 12 năm 1974, đây là định dạng tiêu chuẩn. Tuy nhiên, tại sao 750 ml mà không phải con số nào khác? Về vấn đề này, có nhiều cách giải thích khác nhau.
PHIÊN BẢN 1
Giả thuyết đầu tiên liên quan đến cách thức thổi thủy tinh theo phương pháp thủ công truyền thống. Dung tích phổi của những người thợ thổi thủy tinh thủ công chỉ cho phép họ thổi một bình tối đa 750 ml (hoặc hơn kém chút xíu) mỗi lần.
Nhiều chuyên gia coi phiên bản này là đúng nhất, dù hơi có tính chất bảo thủ. Theo họ, tất cả các giả thuyết khác đều là những câu chuyện xuất hiện trong thực tiễn ứng dụng sau này.
PHIÊN BẢN 2
Theo phiên bản này, chai đựng 750 ml rượu cho phép chủ sở hữu rót chính xác 5 phần ăn (mỗi phần 150 ml) vào ly, giúp công việc của họ trở nên dễ dàng hơn. Tuy nhiên, ngày nay, ở các quán rượu chẳng hạn, người ta không còn rót 150 ml mỗi ly nữa mà là 125 ml; cách hia khẩu phần như thế này cũng rất tiện lợi khi từ chai 0,75 lít có thể rót đều ra 6 ly. Điều này cho thấy tính linh hoạt cao của loại chai tiêu chuẩn 750 ml trong ứng dụng thực tiễn.
PHIÊN BẢN 3
Theo phiên bản thứ ba, người Pháp đã đưa ra một tiêu chuẩn duy nhất cho chai 750 ml trong quá trình phát triển quan hệ thương mại với Anh, quốc gia trong một thời gian dài vẫn là khách hàng chính của rượu vang Pháp. Vào thời đó, rượu vang Pháp được xuất khẩu chủ yếu trong thùng 225 lít (Bordeaux barrique). Trong hệ thống đo lường của Anh, thể tích này xấp xỉ 50 gallon Anh, chứa 4,5 lít. Ở định dạng xuất khẩu sản phẩm rượu vang đã đóng chai, mỗi thùng 12 chai Pháp tương đương với hai gallon Anh. Để tiết kiệm thời gian và tránh sai sót, các nhà sản xuất rượu vang từ Bordeaux đề nghị người Anh tiến hành tính toán các thông số chai. Người Anh chấp nhận phương án cứ 6 chai vang Pháp tương đồng với 1 gallon.
Đọc thêm
PHIÊN BẢN 4
Một phiên bản khác liên quan đến chi phí của quá trình sản xuất. Trung bình 1kg nho chín cho ra đúng 750ml rượu vang. Phiên bản này còn được ủng hộ bởi công nghệ chế biến nho công nghiệp: theo quy trình kỹ thuật ép công nghiệp đảm bảo trung bình sản lượng nước nho đạt 75% trọng lượng quả.
Tuy nhiên, phiên bản này không được nhiều chuyên gia chấp nhận, vì trên thực tế, sản lượng nước trái nho ép ra phụ thuộc vào nhà sản xuất rượu: một số ép nhiều hơn, số khác ép ít hơn, vì mục đích chất lượng của họ hoàn toàn khác nhau.
PHIÊN BẢN 5
Theo phiên bản này, xét từ góc độ thực tiễn tiêu dùng, một chai rượu 0,75 lít là mức tối ưu và tiêu chuẩn theo kinh nghiệm để uống rượu cho hai người trong bữa ăn.
Tuy nhiên, mức độ tin cậy của phiên bản này cũng không cao, vì có người uống nhiều, có người uống ít. Về vấn đề này, thủ tướng Anh Winston Churchill có câu nói đùa rất hay: “Chai tiêu chuẩn là kích thước lý tưởng cho hai quý ông trong bữa ăn, đặc biệt nếu một người trong số họ không uống rượu”.
CÓ CẦN THIẾT PHẢI THAY ĐỔI KÍCH THƯỚC?
Các chuyên gia cho biết ngày nay không tồn tại các điều kiện tiên quyết để thay đổi thể tích chai rượu 0,75 lít, vốn đã được thiết lập vững chắc. Có chăng thì người ta ngày càng quan tâm nhiều hơn đến việc giảm trọng lượng của bản thân vỏ chai: hiện bắt đầu có xu hướng từ bỏ những các loại chai thủy tinh nặng nề để chuyển sang sử dụng các loại vật liệu nhẹ hơn làm bao bì. Điều này quan trọng không chỉ vì sự thuận tiện cho người phục vụ rượu mà còn từ quan điểm vận chuyển, và tất nhiên, nó quan trọng đối với môi trường – việc chuyển sang sử dụng bao bì nhẹ hơn sẽ giúp giảm lượng khí thải carbon. Tuy nhiên, không có gì có thể ảnh hưởng đến sự thay đổi dung tích thông thường của chai. Bên cạnh đó một số thử nghiệm chuyển sang dùng nắp vặn thay vì nút bần truyền thống, nhưng đã gặp phải phản ứng tiêu cực từ người tiêu dùng, mặc dù nắp vặn thuận tiện hơn rất nhiều…