Abu Bakr (573 – 634, trị vì 632-634 ) là một trong những người đầu tiên cải sang đạo Hồi. Ông là bạn thân và là người cố vấn của nhà tiên tri Hồi giáo Muhammad. Abu Bakr trở thành vị khalip (người kế vị) đầu tiên của đế chế Hồi giáo – tiếp nối vị trí lãnh đạo của Muhammad nhưng không phải là một nhà tiên tri vì theo kinh sách Hồi giáo, dòng dõi các nhà tiên tri đã kết thúc với Muhammad (sống từ năm 570 đến 632 sau Công Nguyên).
Abu Bakr sát cánh cùng Muhammad trong suốt sứ mệnh của người bạn, ông ở bên Muhammad đến cuối những ngày đời của nhà tiên tri. Sau cái chết của Muhammad, Abu Bakr trở thành vị khalip đầu tiên trong bốn vị khalip Rashidun – danh xưng này được người Hồi giáo Sunni sử dụng. Trong hai năm trị vì ngắn ngủi, ông đã thống nhất Bán đảo Ả Rập và bắt đầu các cuộc chinh phạt ở Syria và Iraq. Những chiến dịch này sau đó được người kế vị của ông tiếp tục một cách thành công cho đến năm 656 sau Công Nguyên, khi cuộc nội chiến Hồi giáo đầu tiên, Fitna lần thứ nhất (656-661 sau Công Nguyên) nổ ra và các cuộc mở rộng tạm thời bị dừng lại. Cũng chính trong thời trị vì của Abu Bakr, những lời mặc khải (wahy) được đọc bởi Muhammad được tập hợp thành cuốn thánh kinh của người Hồi giáo: Kinh Quran.
Người bạn đồng hành trung thành của Nhà tiên tri Muhammad
Abu Bakr Abdullah ibn Uthman sinh ra tại Mecca vào năm 573 sau Công Nguyên, là con trai của Uthman Abu Quhafa – một nhân vật thuộc gia tộc Banu Taym trong bộ tộc Quraysh. Tên thật của ông là Abdullah, nghĩa là “người phụng sự Thượng Đế”, còn cái tên Abu Bakr mọi người thường dùng lại là biệt danh. Nó có nghĩa là “cha của lạc đà con”, thể hiện tình yêu của ông với loài vật này. Ông xuất thân từ một gia đình thương nhân giàu có, được học hành bài bản với trí nhớ tốt và sở thích thơ phú – nét đặc trưng của những quý ông Ả Rập thời đó.
ABU BAKR ĐƯỢC GỌI LÀ SIDDIQUE (NGƯỜI ĐÁNG TIN CẬY) VÌ LÒNG TRUNG THÀNH THIẾT THA DÀNH CHO NHÀ TIÊN TRI.
Khi Muhammad bắt đầu truyền bá đạo Hồi vào năm 610 sau Công Nguyên, Abu Bakr – vốn là người bạn thân thiết – đã trở thành người đàn ông đầu tiên cải đạo (mặc dù có tranh cãi về việc ông có phải người đầu tiên cải đạo hay không). Ông là một trong những đồng minh trung thành và ủng hộ mạnh mẽ nhất của Nhà tiên tri, không chỉ về mặt tài chính mà còn thuyết phục cả người thân trong gia đình cùng theo đạo mới. Sự ủng hộ vô điều kiện này mang lại cho ông biệt danh Siddique, tức “Người đáng tin cậy”.
Tuy nhiên, ngay cả với danh tiếng và tiền bạc của Abu Bakr, Nhà tiên tri Muhammad và nhóm tín đồ Hồi giáo ban đầu vẫn không thể thoát khỏi sự đàn áp tàn bạo của người Mecca. Bản thân Abu Bakr cũng bị ngược đãi, nhưng ông không hề nao núng, thậm chí còn được cho là đã bỏ tiền chuộc tự do cho một số nô lệ theo đạo Hồi, trong đó có Bilal, một người Ethiopia.
Cái chết của Abu Talib, người chú có tầm ảnh hưởng lớn của Nhà tiên tri vào năm 619 sau Công Nguyên, khiến tình hình của cộng đồng Hồi giáo ngày càng trở nên nguy cấp hơn. Thời điểm quan trọng ấy cũng là lúc Nhà tiên tri cùng các tín đồ nhận được lời mời từ Yathrib (sau này là Medina) – nơi họ sẽ được tôn kính và được phép tự do hành đạo. Tất nhiên, người Hồi giáo nhanh chóng lên đường di cư sang thành phố mới, nhưng Abu Bakr ở lại cùng Nhà tiên tri khi phe Mecca quyết tâm tiêu diệt ông. Cuối cùng cả hai cùng chạy trốn khỏi Mecca, bất chấp sự truy lùng gắt gao. Họ ẩn náu trong một hang động thuộc ngọn núi Jabal Thaur và may mắn thoát được quân địch.
Đến được Medina, Abu Bakr tiếp tục hỗ trợ hết mình cho Nhà tiên tri Muhammad, trở thành một trong những cố vấn chính trong các vấn đề quản lý. Ông tham gia các trận chiến quan trọng chống lại người Mecca như Badr (624) và Uhud (625). Mối quan hệ với Nhà tiên tri ngày càng khăng khi khi Abu Bakr gả cô con gái Aisha cho ông. Trong những ngày cuối đời, khi Nhà tiên tri lâm bệnh, Abu Bakr thay mặt đứng ra dẫn dắt buổi cầu nguyện tại thánh đường Masjid an-Nabwi.
Here’s your rewritten content, including a heading and a more casual, adaptable style for a Vietnamese audience:
Sau khi Nhà Tiên Tri Muhammad qua đời?
Năm 632 sau Công Nguyên, khi Nhà Tiên Tri Muhammad qua đời, cộng đồng người Hồi giáo rơi vào trạng thái bàng hoàng kinh hãi. Thậm chí, một số người còn không muốn tin rằng ông đã ra đi. Nếu không nhờ những lời chỉ dạy trước đó của ông, có lẽ họ đã tôn thờ ông như một vị thần. Tuy nhiên, Nhà Tiên Tri đã rất rõ ràng nhấn mạnh rằng ông cũng là một con người bình thường như mọi người khác và chịu sự ràng buộc của các quy luật tự nhiên. Dù vậy, mọi người vẫn cảm thấy vô cùng khó khăn để chấp nhận sự thật là sẽ không còn ai được nhận những lời khải thị từ Thượng Đế (như Nhà Tiên Tri Muhammad đã tuyên bố rằng ông nhận được từ Thượng Đế và không ai khác có được khả năng đó).
Trong hoàn cảnh đó, Abu Bakr đã đứng ra tập hợp cộng đồng. Theo lời của Syed Ameer Ali trong cuốn “Lịch Sử Lược Khảo về Người Ả Rập”, ông đã nói:
“Hỡi những người Hồi giáo, nếu các bạn tôn thờ Muhammad, hãy biết rằng Muhammad đã chết; còn nếu thờ Thượng Đế, hãy biết rằng Ngài luôn sống, và Ngài không bao giờ chết. Đừng quên những câu kinh Koran này, “Muhammad chỉ là một người đàn ông được giao phó một sứ mệnh; trước ông, cũng đã từng có những người nhận được thiên mệnh và qua đời;” – và cả câu này nữa, “Ngươi, Muhammad, cũng sẽ chết như những người khác đã chết trước ngươi.”‘”
Một vấn đề khác cấp bách hơn nữa là việc Nhà Tiên Tri Muhammad không để lại bất kỳ chỉ dẫn rõ ràng nào về việc ai sẽ kế vị ông hay kiểu chính quyền nào nên được áp dụng sau khi ông qua đời. Trong số những người đi theo Abu Bakr, có một nhân vật đáng chú ý từ gia tộc Banu Adi tên là Umar ibn al-Khattab (sinh năm 584 – mất năm 644 sau Công Nguyên). Umar cũng là một trong những tín đồ đầu tiên của đạo Hồi và có lẽ là một trong những người táo bạo nhất trong cả cộng đồng; ông nổi tiếng nghiêm khắc và kiên định. Với sự ủng hộ của Umar, Abu Bakr trở thành người kế vị của Nhà Tiên Tri Muhammad; ông nhận danh hiệu Khalifa’tul Rasul (người đại diện của Nhà Tiên Tri), được rút gọn thành Khalifa (Caliph – Quốc vương). Từ đó nền tảng của các chính thể Hồi Giáo Caliphate (Vương quốc Hồi giáo) đã được ông đặt ra. Tuy nhiên, quyền lãnh đạo của ông đã gây tranh cãi; dù các phiên bản khác nhau của các sự kiện lịch sử được trích dẫn bởi các nhà sử học, thì ý chính vẫn giống nhau: nhiều người cho rằng chỉ có Ali ibn abi-Talib (sinh năm 601 – mất năm 661 sau Công Nguyên), con rể của Nhà Tiên Tri, đồng thời cũng là họ hàng, mới có quyền kế vị ông. Vai trò riêng của Ali trong việc thúc đẩy yêu sách này cũng đang được tranh luận sôi nổi; tuy nhiên, điều rõ ràng là những người ủng hộ ông, những người được gọi là người Hồi giáo Shia hay Shia’t Ali (đảng phái của Ali) đã coi Abu Bakr là kẻ tiếm quyền, và bất kể những thành tựu của ông, họ luôn phủ nhận tính xác thực quyền lực của ông với tư cách là một quốc vương.
